Gitara - Co warto sprawdzić przy zakupie? Cz. II
W tej części poradnika skupimy się na kształcie korpusu oraz na gatunkach drewna. Autor: Piotr Słapa • 3 kwietnia 2013
Zakup nowego instrumentu jest kluczowym momentem w życiu każdego gitarzysty, szczególnie w wypadku nowicjuszy, którzy dopiero zaczynają przygodę z muzyką.
Zapewne część z Was na własnej skórze przekonała się, jak łatwo można popełnić błąd, wydając beztrosko ciężką zapracowaną gotówkę w sklepie muzycznym.
Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego poradnika unikniecie nieprzyjemnych rozczarowań i zdobędziecie wiedzę pozwalającą na samodzielne wybranie dobrego instrumentu akustycznego. W tej części poradnika skupimy się na kształcie korpusu oraz na gatunkach drewna.
Kształt korpusu
Pierwszą rzeczą, na którą zwrócicie uwagę przy zakupie gitary jest jej kształt. Rozróżniamy kilka rodzajów korpusów:
- O (Concert) - niewielkich rozmiarów korpus typowy dla gitar parlour. Pierwszy taki instrument powstał w 1854 roku w pracowni firmy Martin. Gitara w stylu O zazwyczaj posiada łączenie gryfu z korpusem na XII progu i najlepiej sprawdza się w muzyce bluesowej i folkowej. Korpus O generuje mocny dźwięk z przewagą środkowego pasma.
- OO (Grand Concert) - trochę większy korpus niż rozmiar O, powstał w roku 1877 roku i jest produkowany z powodzeniem po dzisiejszy dzień. Chętnie używany w country, bluesie i folku.
- OOO (Orchestra Model) - najbardziej uniwersalna gitara akustyczna świata. Świetna do akompaniamentu i gry solowej. Ulubiony instrument gitarzystów fingerstyle. Martin 000-28, który został zbudowany w 1929 roku dla muzyka Perry’ego Bechtela był pierwszą gitarą akustyczną z łączeniem gryfu z korpusem na XIV progu. Martin OM to ulubiony instrument Erica Claptona.
- OOO (Grand Auditorium) - zaprojektowany w 1994 roku przez Boba Taylora kształt korpusu o nowoczesnym charakterze. Charakteryzują go okrągłe kształty, szeroki dół i wąska góra. Ma bardzo uniwersalne brzmienie i nadaje się do prawie każdej stylistyki. Korpus typu Grand Auditiorium najczęściej posiada wcięcie (cutaway).
- Dreadnought - trudno o lepszy instrument do gry akordowej i flatpickingu. Obecny kształt tego korpusu funkcjonuje od 1934 roku dzięki firmie Martin. Idealny do każdego rodzaju muzyki, ale jego korzenie pochodzą od country i bluegrassu.
- Round-shoulder dreadnought - w latach 30-tych ubiegłego wieku Gibson zaprezentował ten niezwykle ciekawy kształt jako odpowiedź na ofertę firmy Martin. Jego rozmiar kwalifikuje korpus do kategorii dreadnought, jednak posiada on bardziej okrągłe kształty niż typowy Martin z serii D. Gitara z takim korpusem odzywa się pięknym, łagodnym dźwiękiem idealnym do gry akordowej i rytmicznej. Niektórzy gitarzyści używają go też do flatpickingu.
- Super Jumbo - w taki korpus zostały uzbrojone gitary masywnego kalibru, generujące potężny dźwięk z przewagą mocnego basu i wyraźnych wysokich tonów. Doskonały wybór dla gitarzysty rytmicznego, do gry solowej nie za bardzo. Pierwszy Gibson J-200 pojawił się w 1937 roku. Ulubiona gitara Elvisa Presleya.
Jak widać, wybór korpusów jest naprawdę spory.Moim zdaniem najbardziej uniwersalny kształt to OOO (OM). Oferuje on piękny, zbalansowany dźwięk z przewagą środkowego pasma. Doskonale sprawdzi się w każdej stylistyce, w grze palcami oraz kostką. W studio nagrywanie gitary typu OM to prawdziwa przyjemność zarówna dla muzyka jak i realizatora.
Taka gitara jest też łatwa w transporcie. Nie bez powodu OM wybrali tacy muzycy jak Tommy Emmanuel czy John Mayer jako główny instrument koncertowy
Rodzaje drewna
Nie jest tajemnicą, że najlepsze gitary akustyczne płytę wierzchnią, boczki oraz spód mają z litego drewna. W tańszych modelach całość wykonana jest z laminatu lub można spotkać lity top, ale za to sklejkę na korpusie. Laminat ma gorsze właściwości akustyczne, co wpływa na barwę oraz sustain instrumentu, ale za to może pochwalić się większą odpornością na warunki klimatyczne i uszkodzenia mechaniczne.
Lite drewno wraz z wiekiem zyskuje coraz lepsze brzmienie. Nie bez powodu Gibsony i Martiny z lat 30-tych i 40-tych osiągają zawrotne sumy na aukcjach. Stojąc przed wyborem lite drewno czy laminat, oczywiście warto zdecydować się na tę pierwsza opcję.
Gatunki drewna najczęściej używane przy budowie gitar akustycznych:
![]() |
Świerk - większość gitar akustycznych posiada świerkowe płyty wierzchnie. Jest to lekkie drewno o doskonałej projekcji dźwięku. Świerk świetnie się starzeje i brzmi coraz lepiej wraz z upływem lat. Idealny do każdego rodzaju muzyki. Świerk zazwyczaj występuje w czterech odmianach: Sitka, Engelmann, European i Adirondack. Ten ostatni jest najbardziej ceniony. |
![]() |
Cedr - tak jak świerk, jest to doskonały materiał na top gitary. Charakteryzuje go ciepły i zbalansowany dźwięk oraz szybka reakcja nawet na słaby atak. Nie najlepiej znosi agresywne granie. Na cedrowej gitarze trzeba grać z wyczuciem. |
![]() |
Mahoń - wykorzystywany zazwyczaj jako drewno na korpus w gitach o bluesowo-countrowym charakterze. Mahoń generuje wspaniałe środkowe pasmo i doskonale reaguje na każdy rodzaj ataku. Czasem można spotkać instrumenty wykonane w całości z mahoniu. |
![]() |
Klon - gitary wykonane z tego drewna przepięknie się prezentują ze wzglądu na bogate i liczne słoje drewna. Jest to twardy materiał dający dość jasny dźwięk. Środkowe pasmo nie jest tutaj tak bogate, jak w przypadku mahoniu czy palisandru. Klonowa gitara świetnie miksuje się przy grze na żywo z zespołem. Klonowy może być zarówno sam korpus jak i cała gitara. |
![]() |
Palisander - gitara z palisandrowym korpusem gra bogatym i pełnym pasmem. Taki instrument ma więcej niższego środka i basu niż mahoń oraz górka jest bardziej jaskrawa. Palisandrowa gitara jest niezwykle uniwersalna, doskonale sprawdzi się w grze akordowej kostką, flatpickingu oraz fingerpickingu palcami. W pierwszej połowie ubiegłego wieku producenci chętnie sięgali po palisander brazylijski. Z czasem (zabroniono go używać) jego miejsce zastąpił palisander indyjski, które z powodzeniem stosowany jest po dzisiejszy dzień. Palisander to wspaniałe drewno na podstrunnice, znajdziecie go w prawie każdej gitarze. |
![]() |
Heban - drewno ciemne jak smoła i bardzo twarde. Doskonały materiał na podstrunnice w gitarach akustycznych. |
Osobiście najbardziej lubię brzmienie palisandrowego korpusu w połączeniu z mahoniowym gryfem i świerkowym topem. Niestety takie połączenie nie należy do tanich ze względu na ograniczoną dostępność do dobrego gatunku palisandru. Wielu światowej sławy producentów gitar buduje gitary, używając innych, nieraz mocno eksperymen-talnych gatunków drewna. Jako przykład można tu podać Koa, Cocobolo, australijski Blackwood, Orzech, Ovangkol czy Sapele.